Kategori: Makaleler

Ayfer Tunç’un Ekran Serüveni: Büyük Yazar, Küçük Ekranlarda mı Kayboldu? Şunu en başta açıkça söyleyelim: Ayfer Tunç edebiyat dünyasında kuşkusuz çağdaş Türk romanının en güçlü kalemlerinden biri. Ancak iş televizyon dizilerine geldiğinde, işler hiç de aynı güçte ilerlemiyor. Bu yazı bir övgü yazısı değil. Aksine, bir zamanların cesur ve derin yazarının ekran macerasına dair sert sorular sormanın tam vakti. Gerçekten de Tunç’un kalemi televizyonda aynı büyüyü yaratabildi mi? Yoksa edebiyatın derinliğini reyting uğruna yüzeyselleştirmek zorunda mı kaldı? Yazdığı Diziler: Edebiyattan Ekrana Geçişin Kırılma Noktası Ayfer Tunç’un televizyon için kaleme aldığı yapımlar çok geniş bir liste olmasa da, Türk dizi tarihine…

Göz Altlarına Buz Sürersek Ne Olur? Ekonomik Seçimler ve Görünmeyen Maliyetler Üzerine Bir Ekonomistin Düşüncesiyle: Kaynakların Sınırlılığı, Seçimlerin Sonsuzluğu Ekonomi, yalnızca parayla değil, seçimlerle ilgilidir. Her tercih, bir fırsattan vazgeçmektir. Bu nedenle bir ekonomist için her davranış, küçük bir “kaynak dağılımı” problemidir. “Göz altlarına buz sürersek ne olur?” sorusu ilk bakışta kişisel bir güzellik rutini gibi görünür. Ancak bu basit eylem bile bir ekonomi dersi barındırır: kaynakların verimli kullanımı, marjinal fayda, bireysel kararlar ve toplumsal refah arasındaki ince denge. Buz Küpü Ekonomisi: Küçük Kaynak, Büyük Etki Bir parça buz, suyun katı halidir — basit, ucuz ve ulaşılabilir. Ancak bu basit…

İnsan Davranışının Derinliklerinde: Görümce Günü Üzerine Psikolojik Bir Merak Bir psikolog olarak insan ilişkilerinin en karmaşık, en öğretici yönlerinden birinin aile içi bağlarda saklı olduğunu düşünürüm. Aile yalnızca genetik bir birliktelik değil; duygu, beklenti, rol ve kimliklerin iç içe geçtiği dinamik bir sistemdir. Bu sistemin içinde, “görümce” figürü, hem toplumsal mizahın hem de duygusal çatışmaların merkezinde yer alır. Son yıllarda sosyal medyada dikkat çeken bir soru, bu ilişkisel kavramı yeniden gündeme getirdi: “Görümce Günü ne zaman?” Bu yazıda, sadece takvimdeki bir günün değil, bu kavramın altında yatan psikolojik dinamikleri inceleyeceğiz. Çünkü bir günü kutlamak, aslında o günle temsil edilen duygusal…

Giresun Trabzon’dan Ne Zaman Ayrıldı? Felsefi Bir Perspektif Filozof Bakışıyla Başlangıç: Zamanın ve Mekânın Doğası Üzerine Zaman ve mekân, insanlık tarihinin başlangıcından itibaren filozofların en çok kafa yorduğu kavramlardır. Zamanın doğası, geçmişin, bugünün ve geleceğin birbirleriyle ilişkisi üzerine yapılan tartışmalar, insanlığın kendi varlığını anlaması için her zaman kritik bir rol oynamıştır. Bir yerin, bir şehir ya da bir bölgenin “ne zaman ayrıldığı” sorusu da tam olarak bu tür bir tartışmayı tetikler. Giresun’un Trabzon’dan ne zaman ayrıldığını sorarken, aslında çok daha derin bir soruya işaret ederiz: Kimlik, aidiyet, değişim ve süreklilik arasındaki ilişki nasıl kurulur? Bu yazıda, Giresun’un Trabzon’dan ayrılışını etik,…

Bazen bir hikâye paylaşmak isterim. Çünkü bazı kavramlar vardır ki, teknik bir tanımdan daha fazlasını hak eder. Onlar, hayatın içinden dokunuşlarla, insanın kalbine değerek anlatılmalıdır. Bugün size “havai hatlar” üzerine bir hikâye anlatacağım. Belki de bu satırlar, sadece bir teknik terimi değil, aynı zamanda insan ilişkilerimizi ve farklı bakış açılarını da hatırlatacak. Bir Yolculuğun Başlangıcı Yağmurlu bir sonbahar akşamıydı. Küçük bir kasabanın kenar mahallesinde, eski bir kahvehanede oturan iki dost dikkatimi çekti. Biri Ayhan’dı; her zaman çözüm arayan, stratejik düşünceleriyle tanınan bir mühendis. Diğeri ise Elif’ti; empatisiyle, insanları anlamak için çırpınan, ilişkilerde bağ kurmayı seven bir öğretmen. O gün ikisinin…

Geri Kalmış İnsana Ne Denir? Bir Siyaset Bilimci Gözüyle Günümüz toplumlarında, “geri kalmış” kavramı, yalnızca ekonomik ya da kültürel geriliği tanımlamakla kalmaz; aynı zamanda bireylerin ve grupların iktidar ilişkilerindeki yerini, toplumsal düzeni ve devletin vatandaşlarına karşı yüklediği sorumlulukları da sorgulatır. Bu bakış açısıyla, bir siyaset bilimcisi olarak, “geri kalmış” olmanın sadece bir durum değil, bir sosyal etiket ve bu etiketin ardında yatan güç ilişkilerinin ve ideolojik yapının da derinlemesine analiz edilmesi gerektiğine inanıyorum. Peki, geri kalmış insana ne denir? Yalnızca fakir, eğitimsiz veya marjinal mi? Yoksa bu, bir tür toplumsal dışlanma ve hegemonik ideolojilerin bir yansıması mıdır? Bu soruları tartışırken,…

Hamlık ağrısı en hızlı nasıl geçer? Kas değil karakter gelişiyor! O meşhur sahne: Spordan çıkmışsın, aynaya bakıp “Vay be, demek ki Arnold oluyorum!” diyorsun ama ertesi sabah yataktan kalkarken bacakların “biz bugünden itibaren sana ait değil” diye bağımsızlığını ilan ediyor. İşte bu, halk arasında “hamlık ağrısı”, bilimsel adıyla “delayed onset muscle soreness (DOMS)” yani kasların “ne yaptın sen bize?” tepkisi. Şimdi gel, bu ağrının nedenini, en hızlı nasıl geçeceğini ve neden bazen geçmemesi gerektiğini biraz gülerek, biraz da empatiyle konuşalım. Çünkü hepimiz bu acıyı yaşadık, ama kimimiz kahkaha attı, kimimiz ağladı. 😄 Hamlık ağrısı nedir? Kasların sana trip atma şekli…

Dünya ile Jüpiter Arası Kaç Km? Bir Tarihsel Bakış Bir tarihçi olarak, her zaman insanlık tarihindeki büyük soruları sormak ve bu soruların nasıl zaman içinde şekillendiğini incelemek ilgi çekici olmuştur. Uzun yıllar boyunca, gezegenlerin konumu ve uzaklıkları, insanları büyülemiş, gökyüzü bize bilinmeyen evrenin kapılarını aralamıştı. Bugün, Dünya ile Jüpiter arasındaki mesafe gibi sorulara bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşıyoruz. Ancak bu soruyu sormak, sadece bilimsel bir anlayışı değil, aynı zamanda geçmişin insanlarının gökyüzüne bakışını, uzayla olan ilişkisini de keşfetmemize olanak tanır. Peki, Dünya ile Jüpiter arasındaki mesafe tam olarak ne kadar? Bu soruyu tarihsel bir perspektiften ele alarak, geçmişten bugüne nasıl…

Arka Plan Açık Ne Demek? Ekonomi Perspektifinden Bir İnceleme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Ekonomik Bir Giriş Ekonomi, sınırsız ihtiyaçlarla sınırlı kaynaklar arasındaki dengeyi kurmaya çalışan bir disiplindir. Kaynakların sınırlılığı, her bireyin ve toplumun karşılaştığı en temel ekonomik gerçeklerden biridir. Bu sınırlılıklar, bize sürekli olarak seçimler yapma zorunluluğu getirir. Bu seçimler, her zaman başka fırsatların kaybedilmesine yol açar ve ekonomik kararların sonuçları, sadece bireylerin değil, aynı zamanda toplumların refahını doğrudan etkiler. “Arka plan açık ne demek?” sorusu, ilk bakışta teknoloji ya da tasarımla ilgili bir terim gibi görünebilir. Ancak bu kavramı ekonomi perspektifinden ele alırsak, çok daha derin bir anlam…

Bek Nedir, Ne İşe Yarar? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Hayatımızın her alanında karşılaştığımız kavramların ardında çoğu zaman sadece teknik tanımlar değil, toplumsal ve kültürel anlamlar da vardır. “Bek” kavramı da bunlardan biri. İlk bakışta sadece bir terim gibi görünse de, toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adalet ekseninde düşündüğümüzde aslında çok daha derin anlamlar taşır. Bugün, bu kavramın sadece “ne olduğu” değil, “neye işaret ettiği” üzerine samimi bir yolculuğa çıkalım. Sizleri de bu düşünce yolculuğuna davet ediyorum. Bek Nedir? Dilimizde “bek” kelimesi, çoğu zaman bekleme, sabır ya da bir şeyin gerçekleşmesini gözetme anlamlarını taşır. Aynı…